Święto małopolskich zabytków
Dwa majowe weekendy (19-20 i 26-27 maja), 11 zabytkowych obiektów, w tym miejsca nieznane lub na co dzień niedostępne, niezwykłe historie, inspirujące spotkania i pełni pasji przewodnicy – to jedyne w swoim rodzaju coroczne święto zabytków Małopolski.
W tym roku 20. Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego przebiegną pod hasłem „Wolność krzepi!”. Przez dwa majowe weekendy ich uczestnicy będą mieli możliwość odwiedzić miejsca i poznać historie bohaterów i bohaterek dwudziestolecia międzywojennego, również te zlokalizowane w mieście i regionie tarnowskim.
– W Mościcach przekonamy się jak w praktyce wyglądało wznoszenie „wielkiego dzieła państwowego”, czyli Państwowej Fabryki Związków Azotowych wraz z osiedlem mieszkaniowym. Podczas majowego weekendu będziemy mieć wyjątkową okazję obejrzenia wnętrz najbardziej reprezentacyjnej willi na tym osiedlu, w której przez kilka lat zamieszkiwał ówczesny dyrektor fabryki Eugeniusz Kwiatkowski.W pobliskich Wierzchosławicach trafimy natomiast pod strzechę domu, w którym urodził się charyzmatyczny przywódca ruchu ludowego i trzykrotny premier II RP Wincenty Witos. Zwiedzimy także zbudowaną przez niego zagrodę – dziś muzeum jego imienia, w którym nie tylko można obejrzeć pamiątki, zdjęcia, dokumenty, ale przede wszystkim poznać zawiłości ówczesnej sceny politycznej – mówią koordynatorzy wydarzeń na trasach małopolskich.
W programie MDDK znalazł się także kościół pw. Podwyższenia Krzyża Świętego w Zbylitowskiej Górze. Zwiedzający będą mogli posłuchać o kierunkach powojennej odbudowy, której kształt nakreślił tu krakowski architekt Ludwik Wojtyczko, a artystycznego wymiaru wnętrzu kościoła nadał w latach 50. Jerzy Nowosielski. Pozostając jeszcze w Zbylitowskiej Górze, odwiedzić na co dzień niedostępny dwór Żabów, w którym będzie można nie tylko obejrzeć specjalnie sprowadzone na tę okazję rodzinne pamiątki, ale także poznać intrygujące losy jej członków.
Inna małopolska trasa zawiedzie uczestników MDDK do podchrzanowskiej Płazy, w której poznają oni tajemnice zabytkowego pieca kręgowego, projektu inżyniera Adama Boznańskiego – ojca znanej malarki Olgi Boznańskiej, a także zajrzą do niewielkiego Muzeum Życia Codziennego, w którym opowieść jego właścicieli przeniesie w barwny świat Wapiennika sprzed wielu dekad. Z kolei w Racławicach koło Olkusza będzie można dowiedzieć się, jak wyglądała codzienność mieszkańców wsi zlokalizowanej na granicy zaborów i zwiedzimy wspaniały XVI-wieczny kościół, który oparł się kolejnym armiom i wojnom, a dziś w prawie niezmienionym stanie cieszy oko zabytkowym wnętrzem.
Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego to także Kraków i jego okolice. Dawniej podkrakowskie, a dziś krakowskie Bronowice kojarzą się niezawodnie z „Weselem” Stanisława Wyspiańskiego, a więc i uroczymi dworkami Tetmajerówką i Rydlówką. Tylko nieliczni wiedzą, że równie uroczych dworków w Bronowicach jest więcej. Podczas Dni Dziedzictwa będzie możliwość odwiedzenia na co dzień zamkniętego dla zwiedzających Dworku Rutkowskich projektu Józefa Gałęzowskiego, jednego z czołowych architektów międzywojnia. To jednak nie koniec atrakcji. – W Forcie 50 ½ O Barycz (inaczej zwanym też Kosocice) będziemy mieli okazję zobaczyć labirynty pomieszczeń, unikatowe wieże altyreryjskie oraz wystawę specjalnie przygotowaną na tegoroczne Dni Dziedzictwa. Wszystko to zaś w otoczeniu pięknego krajobrazu – zachęcają organizatorzy. – Kto jeszcze nie był nigdy w gmachu głównym Akademii Górniczo-Hutniczej, tego zapraszamy do podziwiania wspaniale zaprojektowanych w międzywojniu wnętrz holu, auli, a także do wzniesionej już w latach powojennych modernistycznej biblioteki. Akademia Górnicza w 2019 roku będzie obchodzić swoje stulecie. Podczas Dni Dziedzictwa posłuchajmy o ciekawej historii tej uczelni oraz weźmy udział w fascynujących pokazach np. z ciekłym azotem w roli głównej – dodają.
W trakcie MDDK będzie także możliwość zwiedzania kamienicy usytułowanej przy ul. Lubicz 34. Jest to miejsce, w którym przez niemal półwiecze działały zakłady wyrobu szczepionek i surowic prof. Odona Bujwida, do 1914 roku prowadzone w zasadzie przez jego żonę Kazimierę, a później córkę Zofię. To także miejsce, w którym pączkowały idee obywatelskie, z którego rozprzestrzeniał się na Kraków i Polskę ruch edukacyjny i oświatowy dziewcząt i kobiet. Dni Dziedzictwa będą okazją do zwiedzenia niewielkiego muzeum zorganizowanego na terenie kamienicy przez wnuków Kazimiery i Odona, Jerzego i Czesława Mostowskich oraz do posłuchania o dziejach tej niezwykłej rodziny.
Jak co roku zwiedzaniu zabytków towarzyszyć będzie wiele atrakcji (wystawy, warsztaty, wykłady, wydarzenia dla najmłodszych) oraz książka autorstwa Jakuba Kornhausera, dostępna bezpłatnie dla uczestników wydarzeń w punktach informacyjnych na szlaku zwiedzania. Szczegółowe informacje na dnidziedzictwa.pl.
(lb)
