Historyczne znalezisko
W trakcie prac związanych z modernizacją linii kolejowej pracownicy firmy OHL odnaleźli fragmenty kostki brukowej, po której 14 czerwca 1940 roku, szli więźniowie pierwszego transportu do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. – W związku z tym, że w kwietniu ma się rozpocząć remont pomnika Pierwszego Transportu do KL Auschwitz znaczna część bruku zostanie wykorzystana podczas renowacji - zapowiada Marek Popiel z Wydziału Kultury UMT.
To fragment drogi dojazdowej do dawnej wojskowej rampy załadowczej użytkowanej w okresie międzywojennym przez m.in. oddziały 16 Pułku Piechoty. Odkryty fragment drogi stanowi ostatni etap trasy przemarszu polskich więźniów politycznych, którzy rankiem 14 czerwca 1940 roku, prowadzeni byli z łaźni, pod niemiecką eskortą do pociągu, którym zostali przewiezieni do niemieckiego obozu koncentracyjnego KL Auschwitz. Był to pierwszy transport do tego obozu zagłady.
zobacz zdjęcia z wykopalisk
Po 17 września 1939 roku, gdy kresy wschodnie zostały zajęte przez Sowietów, granice Polski ze Słowacją, Węgrami i Rumunią próbowało przekroczyć wielu młodych Polaków, którzy nie godzili się z wrześniową klęską. Chcieli wstąpić do armii tworzonej we Francji. Zatrzymywani na granicy, docelowo trafiali do więzienia etapowego w Tarnowie. Po kilkumiesięcznym pobycie w przeludnionych celach, chorzy, głodni i brudni zostali wyprowadzeni 13 czerwca 1940 roku do łaźni. Część spośród 753 mężczyzn została dowieziona do łaźni samochodem ciężarowym.
Z ustaleń Marka Popiela wynika, że więźniowie nie wsiadali do pociągu na terenie dworca kolejowego, ani z mieszczącej się za nim rampy towarowej, lecz z nieistniejącej obecnie rampy wojskowej, która początek miała w okolicach obecnej ul. Warsztatowej i rozjazdu kolejowego do Szczucina. - Większość więźniów nie pochodziła z Tarnowa. W swoich wspomnieniach mówili nie o monumentalnym budynku dworca, ale o płaskim terenie i torach – mówi.
Na fotografii wykonanej 14 czerwca 1940 roku z wiaduktu kolejowego nad ul. Krakowską widać, że kolumna więźniów minęła ul. Kochanowskiego, przemaszerowała pod wiaduktem i zaraz za nim skręciła w prawo. Więźniowie przemaszerowali po ciemnym bruku odnalezionym niedawno w stronę rampy załadowczej.
Teren znaleziska został przebadany przez archeologów, wykonano pomiary geodezyjne i dokumentację fotograficzną. W związku z pracami remontowymi na kolei, w miniony poniedziałek został przewieziony do magazynu, gdzie będzie przechowywany do czasu remontu pomnika.
(ds)
